Table of Contents
Discover the Divine Presence of God Vitthal: The Eternal Guardian of Devotion
In the heart of Maharashtra lies the spiritual haven of Pandharpur, home to the revered Vithoba Temple, where countless devotees gather to seek the blessings of God Vitthal, also known as God Vithoba. This sacred place is a testament to unwavering devotion, where Lord Vitthal and his consort, Rakhumai (or Rukmini), have been worshipped for centuries.
The Legend of God Vitthal and Rakhumai
The story of Lord Vitthal is deeply rooted in the Bhakti movement, where he is venerated as an incarnation of Lord Krishna. The tale begins with a young devotee named Pundalik, whose selfless service to his parents touched the heart of the divine. God Vithoba, moved by Pundalik’s devotion, decided to visit him in his home. But Pundalik, so engrossed in serving his parents, placed a brick for the deity to stand on while he completed his duties. This act symbolized the humility and devotion that Lord Vitthal embodies, and thus, the image of Vitthal standing on a brick became iconic.
The Vitthal Rukmini Murti inside the Vithoba Temple is not just a symbol of divine presence but also of the eternal bond between Vitthal and Rakhumai. The Vitthal Murti, along with the Rakhumai statue, represents the deep spiritual connection that binds the devotees to their divine protector.
The Sacred Vithoba Temple and Its Rich Heritage
The Vithoba Temple in Pandharpur is a pilgrimage site that attracts millions of devotees each year. The Shree Vitthal Heritage is a testament to the temple’s long-standing significance, steeped in traditions that have been passed down through generations. The temple’s architecture is a blend of ancient and medieval styles, with intricate carvings that depict the life and miracles of Lord Vitthal.
Devotees from all walks of life come to witness the Live Vitthal Darshan, where the serene image of Lord Vithoba fills their hearts with peace and devotion. Many also opt for the Vitthal Rukmini Live Darshan option available online, where they can experience the divine presence of Lord Vitthal and Rakhumai from the comfort of their homes.
Accommodations for Devotees: Shri Vitthal Rukmini Bhakta Niwas
For those who make the pilgrimage to Pandharpur, the Shri Vitthal Rukmini Bhakta Niwas offers a serene place to stay. Located close to the Vithoba Temple, it provides modern amenities while maintaining a spiritual atmosphere. The Vitthal Rukmini Bhakta Niwas is an embodiment of the hospitality that God Vitthal and Rakhumai are known for.
The Divine Experience: Vitthal Rukmini Online Darshan Pass
In today’s digital age, devotees who cannot travel to Pandharpur can still seek blessings through the Vitthal Rukmini Online Darshan Pass. This service allows devotees to participate in the Live Vitthal Darshan and witness the Vitthal Rukmini Murti through a virtual experience. The Vitthal Rukmini Live Darshan ensures that distance is no barrier to devotion.
Revering the Vitthal Rakhumai Duo
The Vitthal Rakhumai duo is at the heart of Maharashtrian culture and spirituality. The Vitthal Rukmini Murti inside the Vithoba Temple serves as a reminder of their enduring love and the divine grace they bestow upon their devotees. Each visit to the temple, each glimpse of the Lord Vitthal Photo, reaffirms the unbreakable bond between the divine and the devotee.
विठ्ठल रखुमाई यांचा सन्मान
महाराष्ट्रीयन संस्कृती आणि आध्यात्मिकतेच्या केंद्रस्थानी विठ्ठल रखुमाई जोडी आहे. विठ्ठल रुक्मिणी मूर्ती विठोबा मंदिर मध्ये, त्यांच्या शाश्वत प्रेम आणि त्यांच्या भक्तांवर त्यांनी केलेल्या कृपेशांचे प्रतीक आहे. प्रत्येक मंदिराला भेट, प्रत्येक भगवान विठ्ठल फोटो चे दर्शन, दैवी आणि भक्त यांच्यातील अतूट बंधने पुन्हा स्पष्ट करतात.
येई हो विठ्ठले माझे माऊली ये ॥
येई हो विठ्ठले माझे माउली ये ।
निढळावरी कर ठेवुनि वाट मी पाहें ॥ ध्रु० ॥
येई हो विठ्ठले माझे माउली ये ।
आलिया गेलिया हातीं धाडी निरोप ।
पंढरपुरीं आहे माझा मायबाप ॥ येई० ॥ १ ॥
येई हो विठ्ठले माझे माउली ये ।
पिवळा पीतांबर कैसा गगनीं झळकला ।
गरुडावरि बैसोनि माझा कैवारी आला ॥ येई० ॥ २ ॥
येई हो विठ्ठले माझे माउली ये ।
विठोबाचे राज्य आम्हां नित्य दिपवाळी ।
विष्णुदास नामा जीवें भावें ओंवाळी ॥ येई हो० ॥ ३ ॥
पंढरपूरातील विठ्ठल देव रखुमाईची आरती
युगे अठ्ठावीस विटेवरी ऊभा ।
वामांगी रखुमाई दिसे दिव्य शोभा ।
पुंडलिकाचे भेटी परब्रह्म आलें गा ।
चरणी वाहे भीमा उद्धारी जगा ।। 1।।
जय देव जय देव जय पांडुरंगा ।
रखुमाईवल्लभा राईच्या वल्लभा पावे जिवलगा ।।धृ. ।।
तुळसी माळा गळा कर ठेवुनी कटी ।
कांसे पीतांबर कस्तुरी लल्लाटी ।
देव सुरवर नित्य येती भेटी ।
गरूड हनुमंत पुढे उभे राहती ।।
जय देव ।। 2।।
धन्य वेणुनाद अनुक्षेत्रपाळा ।
सुवर्णाची कमळे वनमाळा गळा ।
राई रखुमाबाई राणीया सकळा ।
ओवळिती राजा विठोबा सावळा।।
जय देव ।।3।।
ओवाळू आरत्या विठोबा सावळा ।।
जय देव ।।3।।
ओवाळू आरत्या कुर्वड्या येती ।
चंद्रभागेमाजी सोडुनिया देती ।
दिंड्या पताका वैष्णव नाचती ।
पंढरीचा महिमा वर्णावा किती ।।
जय देव ।।4।।
आषाढी कार्तिकी भक्तजन येती ।
चंद्रभागेमध्यें स्नाने जे करिती।।
दर्शनहेळामात्रें तया होय मुक्ती।
केशवासी नामदेव भावे ओंवळिती।।
जय देव जय देव ।।5।।
अर्थ आणि भावार्थ :-
युगे अठ्ठावीस विटेवरी उभा ।
वामांगी रखुमाई दिसे दिव्य शोभा ।
पुंडलिकाचे भेटी परब्रह्म आले गा ।
चरणी वाहे भीमा उद्धरी जगा ।। १ ।।
विठ्ठल पंढरपूरच्या विटेवर उभा आहे, अगदी अठ्ठावीस युगांपासून.
त्याच्या वामांगी रखुमाई उभी असून, त्यांच्या दिव्य शोभेने पंढरपूर आलोकित झाले आहे.
परब्रह्म विठ्ठल, पुंडलिकाच्या भक्तीने आकर्षित होऊन, इथे पंढरीत स्थिरावला आहे.
त्याच्या पवित्र चरणाशी भीमा नदी वाहते, जी भक्तांचा उद्धार करण्यासाठी सदैव तत्पर आहे. || १ ||
जय देव जय देव जय पांडुरंगा ।
रखुमाईवल्लभा, राईच्या वल्लभा पावे जिवलगा ।।
जय देव जय देव ।। धृ० ।।
हे देव पांडुरंगा, तुझा जयजयकार असो!
हे रखुमाई आणि राई यांच्या प्रिय पती, माझे प्राणसखा, माझ्यावर कृपादृष्टी ठेव, ही विनंती तुझ्या चरणी!
(देवांच्या पत्न्या त्यांच्या शक्तीचं प्रतीक असतात. त्या तारक आणि मारक या दोन स्वरूपांत प्रकट होतात. विठ्ठल, जो उत्पत्ती, स्थिती आणि लय यांपैकी स्थितीचा देव आहे, त्याच्या दोन शक्ती उत्पत्ती आणि स्थिती यांच्याशी संबंधित आहेत.)
।। धृपद ।।
तुळसीमाळा गळा कर ठेवुनी कटी ।
कासे पीतांबर कस्तुरी लल्लाटी ।
देव सुरवर नित्य येती भेटी ।
गरुड हनुमंत पुढे उभे रहाती ।। २ ।।
विठ्ठलाने आपल्या गळ्यात तुळशीची माळ घातली आहे, आणि दोन्ही हात कमरेवर ठेवले आहेत. पिवळा पीतांबर कमरेला परिधान केला असून, कपाळावर कस्तुरीचा टिळा शोभतो आहे. परमात्म्याच्या या विठ्ठल रूपाचं दर्शन घेण्यासाठी श्रेष्ठ देवता रोज येत असतात. गरुड आणि हनुमान नेहमी हात जोडून विठ्ठलाच्या समोर उभे राहतात.
धन्य वेणूनाद अनुक्षेत्रपाळा ।
सुवर्णाची कमळे वनमाळा गळा ।
राई रखुमाबाई राणीया सकळा ।
ओवाळिती राजा विठोबा सावळा ।। ३ ।।
ओवाळतांना आरत्या, पांडुरंगाच्या चरणी समर्पित करतात. भक्तगण कुर्वंड्या, म्हणजे लहान दिव्यांनी सजलेले द्रोण, आनंदाने घेऊन येतात. आरती ओवाळून, त्यांना चंद्रभागेच्या पवित्र जलात विसर्जित करतात.
दिंड्या घेऊन आलेले वैष्णव, पताकांच्या गर्जनेत देहभान विसरून, भक्तिरसात तल्लीन होऊन नाचतात. पंढरपूरच्या या अद्वितीय महिमेचे वर्णन करणे अशक्य आहे; तो शब्दांच्या पलीकडचा आहे.
।। ४ ।।
ओवाळू आरत्या कुर्वंड्या येती ।
चंद्रभागेमाजी सोडुनिया देती ।
दिंड्या पताका वैष्णव नाचती ।
पंढरीचा महिमा वर्णावा किती ।। ४ ।।
पांडुरंगाच्या आरतीसाठी भक्तगण ओवाळण्यासाठी दिवे लावलेल्या कुर्वंड्या घेऊन येतात. आरती ओवाळून झाल्यावर त्या चंद्रभागेत विसर्जित करतात. दिंड्या निघालेल्या असतात, पताका घेऊन आलेले वैष्णव भक्त देहभान विसरून नाचत असतात. पंढरीचा हा महिमा किती सांगावा? शब्दांतून तो वर्णन करणे केवळ अशक्य आहे! ।। ४ ।।
आषाढी कार्तिकी भक्तजन येती ।
चंद्रभागेमध्ये स्नान जे करिती ।
दर्शनहेळामात्रे तया होय मुक्ति ।
केशवासी नामदेव भावे ओवाळिती ।। ५ ।।
(हे पांडुरंगा,) दरवर्षी आषाढी आणि कार्तिकी एकादशीला तुझे लाखो भक्त पंढरपूरला येऊन, चंद्रभागेत भक्तिभावाने स्नान करतात, तुझे दर्शन घेतात, आणि तुझ्या कृपाकटाक्षाने त्यांना मोक्ष प्राप्त होतो. (तुझ्या या कृपेमध्ये किती अपार महिमा आहे !)
हे केशवा, नामदेव तुझ्या चरणी भक्तिभावाने आरती ओवाळत आहेत. (तुझी कृपा सदैव त्यांच्यावर राहो, हीच तुझ्या चरणी प्रार्थना आहे !) ।। ५ ।।
